CÁC TỔ CHỨC QUỐC TẾ 

Việc chuyển đổi từ Xe động cơ đốt trong (ICEV) sang xe điện là một giải pháp quan trọng cho tình trạng biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, ngày nay xe điện vẫn chưa được phổ biến. Quy trình chuyển đổi sang sử dụng xe điện rất tốn kém. Thành phố có thể sẽ phải nâng cấp hệ thống điện để cấp điện nhiều hơn hoặc nhanh hơn cho các cổng sạc xe điện. Các thành phố ở ngoại ô cũng cần phát triển đường sá và hệ thống giao thông công cộng hơn nữa rồi mới có thể cân nhắc chuyển sang xe điện. 

Do đó, các tổ chức quốc tế đang vào cuộc để giúp đỡ các quốc gia đang phát triển có tiến độ chuyển đổi chậm hơn. Chẳng hạn, Campuchia được cấp vốn từ Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc để xây dựng trạm sạc đầu tiên cho Campuchia tại Bộ Công chính và Vận tải vào tháng 3. 

Do điều kiện giao thông nghèo nàn và cơ sở hạ tầng yếu kém, Campuchia đã tụt lại phía sau trong giai đoạn đầu của cuộc đua sử dụng xe điện. Với việc chỉ có 47 xe điện được đăng ký trong ba tháng đầu năm 2022, tình hình xe điện ở Campuchia còn rất non trẻ so với 920.000 xe ô tô đã đăng ký và 5,2 triệu xe máy lưu thông trên đường. 

Với sự hỗ trợ từ Liên Hợp Quốc, Campuchia mới đây đã công bố khai trương trạm sạc xe điện công cộng đầu tiên ở Phnom Penh, và có kế hoạch triển khai nhiều trạm sạc công cộng trong tương lai. Mặc dù vẫn cần thời gian để xem liệu Campuchia có thể duy trì cơ sở hạ tầng mới xây dựng hay không, nhưng với nguồn vốn hỗ trợ từ Liên Hợp Quốc, ít nhất Campuchia đã đáp ứng được nhu cầu hiện tại về cơ sở hạ tầng sạc xe điện. 

Lo ngại về thời gian sạc chậm và quãng đường di chuyển ngắn 

Xe điện càng được sử dụng nhiều hơn thì sự phụ thuộc vào các giải pháp sạc công cộng càng cao. Để các quốc gia tiếp tục mở rộng quy mô sử dụng xe điện, các chính phủ cần bắt đầu cung cấp nhiều lựa chọn sạc hơn. 

Nhưng ngoài việc tăng số lượng trạm sạc, các yếu tố khác như thời gian sạc chậm, hiệu suất pin kém ở nơi có khí hậu lạnh và quãng đường di chuyển ngắn của xe điện là những yếu tố cản trở việc sử dụng xe điện. 

Nếu chỉ mất 5 phút để đổ đầy bình xăng thì cổng sạc nhanh nhất thế giới cần đến 15 phút để đi thêm quãng đường là 320 km. Vấn đề này còn nhức nhối hơn ở những vùng có khí hậu lạnh vì hiệu suất pin và quãng đường di chuyển của xe điện giảm tới 20%. 

Quãng đường di chuyển trung bình 250 km của hầu hết các loại xe điện sau khi sạc là đủ đối với các quốc gia nhỏ, nhưng với các quốc gia lớn có quãng đường di chuyển dài hơn và khoảng cách giữa các điểm sạc lớn hơn thì không phù hợp. Các thành phố đông dân với giao thông ùn tắc nặng nề cũng tạo ra những mối quan ngại riêng. Bangkok là nơi khiến người tham gia giao thông phải tốn hơn 90 giờ mỗi năm vì ùn tắc giao thông, do đó người tiêu dùng lo ngại rằng xe điện sẽ không có đủ điện để đi đến đích. 

Theo Chỉ số giao thông Đông Nam Á 2022, Bangkok xếp thứ 4 trong số các thành phố có điều kiện giao thông tồi tệ nhất Đông Nam Á. 

Ít nhất 50% người mua xe ở Thái Lan cho rằng mức độ bao phủ của trạm sạc cần đạt 80% trở lên so với số trạm xăng thì họ mới có thể sử dụng xe điện. 

Để giải quyết lo ngại về quãng đường di chuyển, chính phủ Thái Lan đã dành giai đoạn đầu tiên trong kế hoạch chuyển đổi sang xe điện để phát triển cơ sở hạ tầng. Tính đến tháng 6 năm 2022, chính phủ Thái Lan ước tính khoảng 900 cổng sạc nhanh công cộng đã được lắp đặt trên khắp đất nước, dự kiến sẽ tăng lên 4.400 cổng sạc vào năm 2025 và 36.500 cổng sạc vào năm 2035. 

Vượt qua những thách thức này là chìa khóa để đạt được bước tiến nhảy vọt trong công cuộc áp dụng xe điện, vì khả năng kết nối và quãng đường di chuyển là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định chuyển sang xe điện của người tiêu dùng. Do đó, các trạm sạc công cộng cần được đặt ở những vị trí then chốt và cách nhau một khoảng hợp lý để giúp người dùng sạc đủ điện cho xe. 

DUY TRÌ HỆ SINH THÁI XE ĐIỆN TRONG DÀI HẠN 

Trước tình hình gia tăng nhanh chóng của xe điện, câu hỏi đặt ra là các quốc gia cần làm gì để duy trì cơ sở hạ tầng xe điện trong thời gian dài. Mục tiêu là phải đáp ứng nhu cầu bảo dưỡng xe và cơ sở hạ tầng tiếp nhiên liệu đi kèm. 

Tuy nhiên, bảo trì xe điện là một ngành ngách vẫn còn hạn chế và phát triển quá chậm so với nhu cầu tăng nhanh về xe điện. Hiện nay, rất ít chính phủ các nước đưa ra được biện pháp để giải quyết tình trạng thiếu nhân lực. 

Bằng cách đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên xe điện lành nghề, các quốc gia có thể đón đầu xu hướng và duy trì được cơ sở hạ tầng sạc và xe điện của mình. 

Singapore là một trong số ít các quốc gia đầu tiên ở châu Á tích cực hợp tác với các tổ chức để gia tăng nhân lực bảo trì xe điện lành nghề. Mới đây, Singapore vừa công bố Cơ quan Vận tải Đường bộ (LTA) sẽ làm việc với các tổ chức để đào tạo và cấp chứng nhận cho các kỹ thuật viên ô tô trong các lĩnh vực an toàn của hoạt động bảo trì và sửa chữa xe điện, nhằm giải quyết tình trạng thiếu kỹ thuật viên xe điện tiềm tàng. 

Các quốc gia đang tiến tới mục tiêu xây dựng hệ thống giao thông sử dụng năng lượng sạch hơn, do đó các chính phủ cần có tư duy chiến lược về những khó khăn phía trước. Việc đảm bảo có một đội ngũ chuyên gia lành nghề ổn định là một bước tiến thiết yếu trên hành trình chuyển đổi này.

TIẾN ĐẾN MỤC TIÊU ĐẠT MỨC PHÁT THẢI RÒNG BẰNG 0 Ở CHẶNG ĐƯỜNG CUỐI CÙNG 

Vẫn còn rất nhiều việc phải làm để chuyển sang vận tải không carbon, nhưng đã có những dấu hiệu cho thấy có bước tiến nhảy vọt trong công cuộc chuyển sang sử dụng xe điện. 

Ông Christopher Ong, Giám đốc điều hành của DHL Express Singapore cho biết: “Bằng cách chuyển sang xe điện, DHL Express Singapore sẽ cố gắng loại bỏ tổng cộng 323 tấn khí thải CO2 mỗi năm, và đây mới chỉ là bước khởi đầu của chúng tôi.” 

Nhờ tính kinh tế theo quy mô khi nhu cầu tăng lên, xe điện cũng bắt đầu có mức giá cạnh tranh với xe động cơ đốt trong. Đây là tín hiệu tốt cho các quốc gia nông thôn và đang phát triển, bởi xe điện ở đây sẽ có mức giá phù hợp hơn rất nhiều. 

Nhưng trước hết, các quốc gia cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng xe điện mạnh mẽ và ổn định, phù hợp với mức tăng trưởng của thị trường xe điện. Ngoài xe điện, các quốc gia nên bắt tay vào lập kế hoạch trước cho tương lai để có thể xây dựng và duy trì hệ sinh thái xe điện bền vững.